KINH LỄ BÁI SÁU PHƯƠNG (Singalovada Sutta)

Tôi nghe như vầy: Một thời đức Thế Tôn trú tại chùa Trúc Lâm gần thành Vương Xá. Vào buổi sáng Ngài đắp y mang bát đi khất thực. Lúc bấy giờ đức Thế Tôn trông thấy thanh niên Sin Ga La lễ bái sáu phương đông tây nam bắc trên dưới, Ngài hỏi tại sao làm thế. Sin Ga La trả lời: Khi thân phụ lâm chung nhắn nhủ phải thường lễ bái sáu phương.

Đức Thế Tôn dạy rằng: Cách thức lễ bái sáu phương trong đạo lý Thánh hiền không giống như vậy.

Thanh niên Sin Ga La thỉnh cầu Đức Phật giảng dạy đạo lý ấy.

Đức Phật dạy rằng:

Này gia chủ, phương đông được hiểu là cha mẹ.

Phương nam được hiểu là thầy tổ.

Phương tây được hiểu là người hôn phối.

Phương bắc được hiểu là bạn bè.

Phương dưới được hiểu là người giúp việc.

Phương trên được hiểu là sa môn.

Này gia chủ, đối với phương đông, tức là cha mẹ, người con nên làm năm việc:

Một là phụng dưỡng cha mẹ.

Hai là làm công việc thay cha mẹ.

Ba là gìn giữ gia phong.

Bốn là khéo quản trị tài sản thừa kế.

Năm là tạo phước hồi hướng.

Đáp lại, đối với con, cha mẹ nên làm năm việc:

Một là ngăn con không làm điều ác.

Hai là dạy con làm việc lành.

Ba là hướng dẫn nghề nghiệp.

Bốn là tác thành gia thất.

Năm là trao tài sản thừa kế khi thích hợp.

Đó là cách lễ bái phương đông, tức đạo nghĩa cha mẹ con cái. Làm như vậy được an lạc, không gì lo lắng.

Này gia chủ, đối với phương nam, tức thầy tổ, người học trò nên làm năm việc:

Một là giữ lòng kính trọng.

Hai là quan tâm chăm sóc.

Ba là chăm chỉ học hành.

Bốn là đáp ứng khi cần.

Năm là hấp thụ những gì được truyền dạy.

Đáp lại, đối với trò, thầy nên làm năm việc:

Một là dạy trò những chuyên môn của mình.

Hai là dùng phương pháp dễ hiểu.

Ba là không giấu nghề.

Bốn là giới thiệu tiến thân.

Năm là bố trí an toàn cho trò.

Đó là cách lễ bái phương nam, tức đạo nghĩa thầy trò. Làm như vậy được an lạc, không gì lo lắng.

Này gia chủ, đối với phương tây, tức người hôn phối thì người chồng nên làm năm việc:

Một là đối xử hòa ái.

Hai là không bạc đãi khinh khi.

Ba là một dạ thủy chung.

Bốn là giao quyền nội chính.

Năm là tùy khả năng mua sắm tư trang cho vợ.

Đáp lại, đối với chồng, vợ nên làm năm việc:

Một là quán xuyến công việc gia đình.

Hai là cư xử với hai họ một cách đồng đều.

Ba là một lòng tiết hạnh.

Bốn là gìn giữ tài sản.

Năm là cần mẫn trong bổn phận.

Đó là cách lễ bái phương tây, tức đạo nghĩa vợ chồng. Làm như vậy được an lạc, không gì lo lắng.

Này gia chủ, đối với phương bắc tức là bạn bè nên làm năm việc:

Một là rộng rãi.

Hai là nhã nhặn.

Ba là quan tâm lợi ích của bạn.

Bốn là đồng cam cộng khổ.

Năm là thành thật.

Đáp lại, đối với một bạn tốt nên làm năm việc:

Một là cảnh giác bạn trước những cám dỗ.

Hai là giữ hộ tài sản khi bạn sa ngã.

Ba là làm nơi nương tựa cho bạn lúc sa cơ.

Bốn là không bỏ bạn lúc nguy biến.

Năm là cư xử tốt với người thân của bạn.

Đó là cách lễ bái phương nam, tức đạo nghĩa bạn bè. Làm như vậy được an lạc, không gì lo lắng.

Này gia chủ, đối với phương dưới tức người giúp việc thì người chủ nên làm năm việc:

Một là không giao việc quá sức.

Hai là trả thù lao tương xứng.

Ba là chăm sóc khi đau yếu.

Bốn là chia sớt món ngon vật lạ.

Năm là không bắt làm việc quá giờ.

Đáp lại, đối với người chủ, người giúp việc nên làm năm việc:

Một là thức trước chủ.

Hai là ngủ sau chủ.

Ba là không lấy những thứ không cho.

Bốn là siêng năng làm việc.

Năm là giữ tiếng tốt cho chủ.

Đó là cách lễ bái phương dưới, tức đạo nghĩa chủ tớ. Làm như vậy được an lạc, không gì lo lắng.

Này gia chủ, đối với phương trên, tức sa môn thì người cư sĩ nên làm năm việc:

Một là cử chỉ thân thiện.

Hai là lời nói thân thiện.

Ba là tư tưởng thân thiện.

Bốn là luôn mở rộng cửa đón tiếp.

Năm là cúng dường tứ sự.

Đáp lại, đối với cư sĩ, sa môn nên làm năm việc:

Một là hướng dẫn cư sĩ xa điều ác.

Hai là hướng dẫn cư sĩ làm việc lành.

Ba là luôn cư xử với tâm từ ái.

Bốn là giảng giải đạo lý tường tận.

Năm là chỉ đường an vui đời sau.

Đó là cách lễ bái phương trên, tức đạo nghĩa tăng tục. Làm như vậy được an lạc, không gì lo lắng.

Nghe Thế Tôn dạy như vậy, thanh niên Sin Ga La bày tỏ niềm hoan hỷ: Thật vi diệu, bạch Thế Tôn, chánh pháp được giảng dạy như người lật lên những gì bị úp xuống, phơi bày những gì bị che phủ, chỉ đường cho người lạc lối, đem ánh sáng vào chỗ tối. Con xin quy y Phật; Con xin quy y Pháp; Con xin quy y Tăng. Ngài nhận biết cho con là đệ tử từ nay cho đến trọn đời.